29 Nisan 2023 Cumartesi

Baharın armağanı çiriş otu

                                                       

                                







       Doğa uyandı uyanacak derken dışarıda buz gibi havaya inat bahar geldi mi anlayamadım. Ancak parklar, bahçeler, tarlalar, dağlar ve doğa yemyeşil. Sadece yeşil mi? Kara hindibağlar otların arasında sapsarı arzı endam etmişler. Ballı babalar mor renkleri ile çayırları kaplamış. Dikmen Vadi' sinde sakuralar güzellikleri ile doğa severlere çiçeklerini sunmakta. Fotoğraf çekmeyi sevenler ellerinde fotoğraf makinaları ya da cep telefonları ile vadiyi doldurmakta. Selçuk'ta papatyalar bitip yerini mor salkımlara bırakırken benim terasta saksıda papatya açmakta. Datça'da Kıbrıs akasyaları ve sarı papatyalar doğayı sarı renge boyamakta. Leylaklar bizi unuttun parıldayan çiçek Ankara'da açmaya başladık demekte. Mor rengin asaletini unutmam hele kokusu beni benden almakta.

        Sadece doğa mı? Uyanıyor. Uyuşukluktan kış grisinden kurtulduğumuza sevinmekteyiz.

        Bahar sadece doğaya değil pazar tezgahlarında da kendini gösteriyor. Çilekler renkleri ve kokusu ile tezgahları kaplamış. Birde otlar taptaze. Geçen hafta pazardan almaya cesaret edemedim. Bu hafta arkadaşım yanımda tarifini verdi. Karlar eridikten sonra ilk çıkan otlardan bir tanesi. Soğana benziyor soğan değil adı çiriş.

      Biraz alayım önce deneyeyim dedim. İyice yıkadım. İnce ince doğradım. Yağda kavurdum. Üstüne yumurta kırdım biraz peynir ekledim, baharatlarını koydum. Çayın yanında   tadı ile eşlik etti.

       Hemen arkadaşımı aradım Neler yapabilirim diye bulgur pilavının içine katabilirmişim. Ayrıca börek yapabilirmişim. O zaman en iyisi Google  bakalım nasıl anlatıyor.

        Çiriş Otu Nedir?

         Çiriş ya da Çiriş otu, Asphodelaceae familyasından Asphodelus cinsinin oluşturan bitki türlerinin ortak adı. Mart ve Nisan aylarında yeşil yaprakları topraktan yeni çıkarken dağlardan toplanan çiriş otu sebze olarak satılır ve çok miktarda tüketilir. Çirişli börek, çorba, sulu yemek ve pilav yapılır.

      Dağ pırasası, kirkiş otu, ya da gulik otu olarak da bilinen çiriş otu, egzama gibi cilt sorunlarına iyi gelen ve bağışıklığı güçlendiren bir bitki türüdür. Bunun yanında hoş kokusu ile bilinen sarı çiçekleri olan çiriş otu, taze kullanıldığı gibi kurutulmuş olarak da kullanılır. Salata, çorba gibi sulu yemekler, börek ve hatta çay formlarında tüketilir.

 

Çiriş Otu Nerede Yetişir?

Genellikle tarlalarda, açık alanlarda ve yol kenarlarında yetişir. Türkiye'de ve diğer ülkelerde yaygın olarak yetiştirilir. Ancak, yabani bitkiler arasında olduğu için toplama yaparken dikkatli olmak gerekir.

 

Çiriş Otu Faydaları Nelerdir?

C vitamini bakımından zengin olması nedeni ile bağışıklık sistemini güçlendirmede destekleyici olan çiriş otunun faydaları şunlardır:

 

Anti-inflamatuar bileşikleri ile inflamasyonu azaltarak, ağrıları hafifletir

İdrar söktürücü özelliği ile idrar yolu enfeksiyonuna iyi gelir

İdrar söktürücü özelliği ile idrar yolu enfeksiyonuna iyi gelir

Adet söktürücü olup, adet düzensizliğini azaltır

Suyu, sivilce ve egzama gibi cilt sorunlarını gidermeye katkı sağlar

Saç dökülmesini azaltıp, kökleri güçlendirir

Hemoroid yani basur belirtilerini hafifletir

İçeriğinde ki saponinler anne sütünü arttırır

Antimikrobiyal bileşikleri yaraların iyileşme sürecini hızlandırır

Çiriş Otu Hangi Hastalıklara İyi Gelir?

Bu faydaların yanı sıra çiriş otu, antioksidanlar, vitaminler ve mineraller açısından da zengindir. Birçok hastalığın tedavisinde destek olarak kullanılır. Bazı hastalıklara iyi geldiği bilinenler şunlardır:

 

Kas yorgunluğu,

Kulak iltihabı,

Romatizma,

Diş ağrısı,

Regl düzensizlikleri,

        Yarın böreğini deneyeyim. Çorbası da yapılıyormuş bitmeden gidip pazardan alayım. Bir kısmını buzluğa atayım. Doğadan uzak yaşadığım için temkinli davrandığım çiriş otunun faydaları beni mutlu etti. Öğrenmenin yaşı yok.

       Not: Fotoğraflara bakarken doğada çiçeğine rastlamıştım. Adını bilmiyordum.

Ne okuyoruz? Babamın Tenekeleri Zehra Konukman'ın ilk kitabı

                                                                                                                                            ...